Launaþrælar

Það er vont að vita til þess að í alsnægtarþjóðfélaginu á Íslandi hafi 60% þjóðarinnar ekki efni á að kaupa sér húsnæði. Maður hefði haldið að þróunin yrði í hina áttina, en svo er ekki. Hverju er um að kenna? Kapítalisma? Of mikilli íhlutun stjórnvalda? Röngum flokkum í stjórn? Röngum áherslum stjórnvalda þar sem hlutfallslega mörg láglaunastörf eru sköpuð? Hver sem ástæðan er, þá er það greinilegt að á Íslandi er ekki það þjóðfélag sem við vildum, unnum að og héldum að við byggjum í.

Ég er í svipaðri stöðu. Það er að vísu svolítið mér að kenna. Ég var í góðri vinnu, en sagði henni upp. Þegar ég segi góðri, á ég við að hún hafi verið þokkalega borguð. Þetta var leiðinleg vinna og ég hafði lært kvikmyndun, svo ég sagði starfi mínu lausu, fór að vinna hlutavinnu og setti upp eigið kvikmyndafyrirtæki. Í hlutastarfinu er ég með rúmlega helmingi lægra tímakaup en áður. Þetta eru miðlungslaun, en ég gæti aldrei lifað af þeim. Sem betur fer er konan enn á góðum launum, en þó finnum við all hrottalega fyrir peningaleysinu. Þetta, þrátt fyrir að hafa keypt okkar húsnæði fyrir níu árum síðan. Það er því augljóst að báðir aðilar þurfa að hafa góðar tekjur til að lifa af. Ég tek það fram að við erum í Hollandi, en ástandið er síst betra heima.

Af kvikmyndadæminu er það að segja að innkoman þar er ekki upp á marga fiska. Þau störf sem ég vinn fyrir aðra eru illa borguð og vonlaust að lifa af því. Ég tók upp stuttmynd á Íslandi í fyrra. Þá var ég enn í gamla starfinu. Ég gæti ekki gert þetta aftur því það er ekki til peningur. Vandamálið við myndina er að hún er stutt, og því lítill markaður fyrir hana.

Þessi frétt og fréttin um Torrent.is í gær hefur fengið mig til að hugsa málið. Ég ætla að setja myndina á netið 1. desember og leyfa hverjum sem er að ná í hana og horfa á. Hafi fólk gaman af henni vona ég að það borgi fyrir. Svo er ég að reyna að koma henni á hátíðir. Eftir það er ekkert annað að gera en að snúa sér að næsta máli sem verður að vera kvikmynd í fullri lengd. Spurning með að taka á vandamálum líðandi stundar. Hvað er að þjóðfélaginu? Hvernig má bæta það? Ef íslendingar geta ekki lifað af launum sínum, hver getur það þá? Ég er ekki að tala um skandinavíska vandamálamynd, en það gæti verið gaman að kryfja þjóðfélagið og skoða hvað er í gangi. Allar hugmyndir eru velkomnar.

Ég sendi samúðar- og baráttukveðjur til allra sem ekki geta fengið þak yfir höfuðið. Stöndum saman og gerum Ísland að draumalandinu sem það ætti að vera. 

Meðaltekjur duga ekki

Imagine no possessions, voru þessir peningar einhvern tíma til?

John Lennon samdi Imagine árið 1971. Þar veltur hann fram fallegum spurningum sem við við reynum varla að svara. Þær eru of háleytar, við tökum þær ekki alvarlega. Hvers vegna? Er það vegna þess að heimurinn er eins og hann er eða erum við of föst í kössunum sem við höfum komið okkur fyrir í?

Það væri gaman að skoða þessar spurningar og sjá hvort hægt sé að svara þeim öðruvísi en neitandi. Ef jafnrétti, friður og mannlegur kærleikur er það sem við viljum, hvers vegna er heimurinn fullur af stríði og fordómum? Erum við sjálfselsk eða hefur sagan og þjóðfélagið spillt okkur? Eru einhverjar líkur á að við munum nokkurn tíma lifa við alvöru jafnrétti, frið og gagnkvæman skilning?

Skoðum textann við Imagine.

Imagine there's no Heaven
It's easy if you try
No hell below us
Above us only sky
Imagine all the people
Living for today

Fyrsta versið veltir fyrir sér trúnni. Trúarbrögð hafa lofað okkur Himnaríki ef við erum góð og hótað okkur helvíti ef við erum slæm. Að vera góð í þessu stutta lífi er fjárfesting á eilífð í paradís. Án trúar myndum við verða sjálfselsk og troða á nágrannanum, því okkur yrði ekki refsað. Það má því segja sem svo að trúarbrögð geri ráð fyrir að við séum öll slæm af náttúrunnar hendi. Það má segja að trúnni hafi mistekist ætlunarverk sitt, því við komum ennþá illa fram við hvort annað eftir allar árþúsundirnar. Trúarbrögð hafa meira að segja oft verið orsök styrjalda. Við getum endalaust rökrætt um það hvort trúnni (Guði, Biblíunni, Kóraninum) er um að kenna eða trúarleiðtogum, og hvort við hefðum fundið aðrar ástæður til að berjast. Hver svo sem ástæðan er, trúarbrögðum hefur mistekist það meinta ætlunarverk sitt að gera okkur manneskjulegri.

- Hvað kenna trúarbrögð?
- Hver er munurinn á trúuðum og trúleysingjum?
- Hver er munurinn á mismunandi trúarbrögðum?
- Hvaða áhrif hafa trúarbrögð haft á heiminn?
- Eru einhver trúarbrögð minna útötuð blóði en önnur, og ef svo er, hvað gerir þau öðruvísi?
- Hvernig yrði heimurinn án trúarbragða?

Imagine there's no countries
It isn't hard to do
Nothing to kill or die for
And no religion too
Imagine all the people
Living life in peace

Annað versið er um lönd, og þar með þjóðir og þjóðernishyggju. Hver erum við, einstaklingar eða hlutar af heild? Af hverju erum við tilbúin til að drepa fólk af öðrum þjóðernum ef stjórnvöld segja okkur að gera það? Hver er munurinn á að drepa útlending eða einhvern af sama þjóðerni? Er einhver munur á kosnum stjórnum og erfðum, skiptir það máli hvort okkur er stjórnað af þjóðþingum og forsetum eða flokkum, einræðisherrum eða konungsfjölskyldum? Þarf að stjórna okkur, og ef svo, hvers vegna? Ef við losuðum okkur við lönd og þjóðir, myndi einhver notfæra sér það og kúga fólkið? Getum við lifað af án þess að einhver sé við völd? Er einhver munur á þjóðernishyggju og kynþáttafordómum?

- Hvað er land?
- Af hverju þurfum við lönd, ef svo er?
- Hvað hefur komið af stað stríðum milli landa og hvers vegna höfum við tekið þátt í þeim og barist?
- Hvað eru þjóðarleiðtogar og hvernig virka stjórnvöld?
- Hvernig væri heimurinn án landamæra og væri það yfir höfuð mögulegt?

You may say that I'm a dreamer
But I'm not the only one
I hope someday you'll join us
And the world will be as one

Imagine no possessions
I wonder if you can
No need for greed or hunger
A brotherhood of man
Imagine all the people
Sharing all the world

Þessu er sennilega erfiðast að svara eins og John bendir á. Hvað er eign? Ef þetta er húsið mitt, af hverju skulda ég einhverjum banka næstum allt verðgildi þess? Hvernig getur banki búið til peninga úr engu? Ef ég kaupi hús og tek lán setur bankinn pening inn á reikninginn minn, en það er ekkert annað en að setja vissa tölu við nafnið mitt í tölvunni. Þegar banki lánar, kemur peningurinn úr lausu lofti. Peningurinn á reikningnum mínum er færður inn sem skuld bankans, en á móti er lánið mitt eign bankans. Þessar færslur eyða hvorri annari út, ég keypti húsið fyrir ekkert. Ef bankinn lánaði innistæðu annars fólks, eins og flestir halda, þyrfti hann að lækka þær innistæður til að bókhaldið gengi upp. Húsið var borgað með láni, lánið eru peningar sem eru ekki til og voru búnir til fyrir viðskiptavininn. Það er því nokkuð ljóst að peningar eru hugarástand, þeir eru til meðan við trúum á þá. Ef við hættum að trúa á peninga, hrynur hagkerfið. Það þarf ekki meira til.

- Hvað er eign?
- Hvernig virka peningar?
- Ef peningar eru verðlausir og ekkert meira en tölur í tölvu, af hverju erum við að eltast við þá?
- Höfum við rétt á landinu okkar, húsinu, bílnum, og hafa sumir meiri rétt en aðrir?
- Indjánar höfðu allt aðra skoðun á heiminum. Þeir trúðu að við værum hluti af heiminum og mættum nota hann skynsamlega en við ættum hann ekki.
- Hvernig myndi heimurinn virka ef við deildum öllu?

You may say that I'm a dreamer
But I'm not the only one
I hope someday you'll join us
And the world will live as one

Eru til önnur svör við spurningunum að ofan eða er heimurinn sem við höfum skapað besta, eða eina, leiðin fram á við? Ef við hugsum öðru vísi, erum við rænulaust draumórafólk með hausinn í skýjaþoku eða snillingarnir sem leggjum grunninn að betri framtíð?

Þessi færsla reynir ekki að svara spurningunum, heldur að velta þeim upp. Það er auðvelt að taka heiminum eins og hann er, eða virðist vera. Allt er, hins vegar, sjaldan það sem það sýnist. Heimurinn, og skilningur okkar á honum, er sífellt að breytast og það sem við trúum í dag eru sennilega hindurvitni framtíðarinnar. Spurningin er, í hvaða átt er heimurinn að þróast og erum við ánægð með þá þróun?

Fjármálastofnanir gætu tapað allt að 400 milljörðum dala

Segir þetta eitthvað?

Eins og segir í fréttinni var spurt hvort væri æskilegra, jarðvarmavirkjanir eða fallvatnavirkjanir, jafn æskilegar eða jafn óæskilegar. Jarðvarmavirkjanirnar unnu, en segir það okkur eitthvað?

Ef ég hefði verið spurður hefði ég svarað eins og meirihlutinn. Það segir hins vegar ekkert um hvað mér finnst um virkjana- og stóriðjustefnuna. Það má því segja að könnunin hafi verið gölluð og að fyrirsögn fréttarinnar segi ekki alla söguna.

Stuðningur eykst við jarðvarmavirkjanir

Getum við gert eitthvað?

Virkjanasinnar vaða áfram án þess að bera virðingu fyrir landi eða þjóð. Virkjanir skulu byggðar sem fyrst og hraðast svo að fólk hafi ekki tíma til að átta sig á hvað er að gerast. Það er til gott orðasamband á ensku sem lýsir svona. Þeir segja "he never knew what hit him".

Virkjanir eru í sjálfu sér ekki slæmar, en það verður að vega og meta hvað skal virkja, hvaða landsvæðum skuli fórnað fyrir hvaða hagsmuni.

Ég vil endilega benda á síðuna Hengill.nu það sem upplýsingar um Bitruvirkjun, og hvernig hægt er að gera athugasemd við hana, er að finna. Frestur rennur út eftir fjóra daga.

„Fjárfestingar á sviði jarðorku geta numið þúsundum milljarða"

Ekki tala, við getum drepið þá...

Hvað er vandamálið með kúrda? Þetta er smáþjóð sem býr á afskekktu svæði á landamærum Tyrklands og Íraks. Það væri einfalt mál að leysa þetta. Af hverju fá þeir ekki þessa spildu frá báðum löndunum og fá að setja upp eigið ríki? Er betra að neyða þá til að vera minnihlutahópar í tveimur löndum sem hata þá? Er betra að undiroka þá og láta drepa fólk á báða bóga? Af hverju er fólki alltaf svona mikið um að stjórna öðrum?

Það hlýtur að vera olía eða einhver fjandinn á þessu svæði. 

Ríkisstjórn Tyrklands samþykkir refsiaðgerðir gegn PKK

Paul McCartney segir sóðabrandara

Góður þessi. Paul gerir grín þrátt fyrir erfiða tíma. Kannski þess vegna sem þetta er svona ljótur brandari.

Annars hef ég verið að hlusta á nýju plötuna, Memory Almost Full, og verð að segja að hún er virkilega góð. Þegar maður setur einn besta lagahöfund allra tíma í klípu er ekki að því að spyrja. George er dáinn, John er dáinn, Linda dó eftir þrjátíu ára hjónaband. Hann giftist aftur en það fór á versta veg. Sennilega með það í huga samdi hann eitt besta lag sitt frá upphafi, House of Wax (hlustið í spilaranum hér til hliðar). Hann er að eldast og veit af því, eins og kemur fram í The End of the End. Tíminn hefur hlaupið frá honum og allt sem eftir er eru myndir (That Was Me). Svo er auðvitað sama hvað hann gerir, allt er borið saman við Bítlana (My Ever Present Past).

Ég hef lítið fylgst með honum undanfarin ár. Að vísu fór ég á hljómleika með honum fyrir 3-4 árum og kom hann virkilega á óvart. Ég hafði búist við hálf hallærislegum og jafnvel væmnum hljómleikum, en það var alls ekki. Hann gerði betur en flestir, ef ekki allir, sem ég hef séð og ég hef séð marga. Þar á meðal flesta gömlu rokkarana sem enn eru að.

Af 13 lögum á diskinum líkar mér ekkert sérstaklega við tvö. Þá eru 11 góð lög eftir, 4-5 sem eru meðal þess besta sem hann hefur gert. Þessi diskur er hverrar krónu virði.

Ég legg það ekki í vana minn að skrifa plötudóma og ég hef aldrei sett lag í spilarann á Moggablogginu, en þessi diskur kom mér svo á óvart að ég varð að segja frá því. Svo varð ég að koma brandaranum að. 

í Býtið - The Small Hours

Ég gerði stuttmynd árið 2005 um leigubílstjóra og kvenkyns farþega hans. Það fer auðvitað allt í klessu, enda væri engin mynd ef allt væri í góðu lagi.

 

Ég setti myndina í heild á netið um daginn. Hér er hún.

PS. Ef einhver vill segja mér hvernig maður setur youTube myndir inn á moggabloggið skal ég setja hana beint inn í færsluna.

Júbbí

Júbbí er dáinn.

Við fundum hann liggjandi í ganginum á laugardagskvöld. Hann gat varla staðið upp. Ég fór með hann til dýralæknis. Hún fann blóð í þvaginu og vildi skoða hann betur, svo ég skildi hann eftir. Við skoðun kom í ljós að hann var með rifu á þvagblöðrunni og slitin liðbönd í vinstri afturlöpp. Það lítur út fyrir að hann hafi fengið mikið högg milli lappanna. Hann hefur sennilega dottið einhverja metra niður á eitthvað, eða einhver hefur sparkað í hann. Það er sennilega líklegast, því á liðböndunum var að sjá að höggið kom innan frá. Hann hefur því ekki orðið fyrir bíl eða lent milli stafs og hurðar. Hann var í góðu formi og svoleiðis kettir lenda yfirleitt á fótunum ef þeir detta. Hann hafði verið hjá dýra síðan um helgina og á mánudag leit út fyrir að hann myndi jafna sig, en hann dó um átta leytið.

Við munum sakna hans, en það er líka leiðinlegt að Mats mun ekki geta leikið við hann. Þeir voru farnir að dúlla sér saman. Júbbí vissi auðvitað af Mats frá upphafi, en Mats hefur verið að uppgötva hann á síðustu vikum. Stundum sá maður þá saman. Þá hafði Júbbí komið upp að Mats til að þefa eða hvað það er sem kettir gera, og þá hafði Mats gripið til hans. Ef Mats náði taki á honum var togað, en aldrei gerði Júbbí neitt til baka. Dýr eru svo skynsöm, þau skilja að um óvita er að ræða. Svo var svo sniðugt að sjá þegar Mats var í barnastólnum, fór Júbbí upp á afturlappirnar og þefaði af hendinni og fékk bros og hlátur þegar Mats fann fyrir blautu nefinu. Svo kom Júbbí oft þegar Mats lá í fanginu á manni. Hann vildi vera með og það tókst því Mats fór, eins og dáleiddur, að fitla við feldinn. Það var eins og þeir væru orðnir perluvinir.

Júbbí var næstum því 10 ára. Hann fæddist í nóvember 1997. Hann hefur því fylgt mér síðan ég kom til Hollands. Leiðinlegt að hann sé farinn.

Þá vitið þið það.

Framtíð - Umhverfi - Hugmyndasamkeppni

Kjarnorkan er á undanhaldi, en hvað tekur við? Erfitt að segja.

Ég fann stórmerkilega frétt í gærkvöldi um ísbreiðuna á norðurpólnum. Þar fylgdi líka kort sem sýnir þóun síðustu ára. Mér líst ekkert á þetta. Það er spurning hvort það skipti máli hvort þetta sé okkur að kenna eða ekki, við verðum að bregðast við, hvort heldur sem er. Ég hvet alla til að skoða.

Svo er það IDFA, alþjóðleg hátíð  heimildamynda sem haldin er árlega í Amsterdam. Næsta hátíð verður helguð umhverfismálum. Því er kvikmyndafólk beðið um að senda inn litlar heimildamyndir um gróðurhúsaáhrifin. Myndin skal ekki vera lengri en ein múnúta, en skilafrestur er 1. nóvember.

Ég ætla að taka þátt og hef einhverjar hugmyndir, en ég held þeim fyrir mig í bili svo að ég sé ekki að hafa áhrif á ykkar hugsanir. Það væri nefninlega gaman að heyra ef einhverjum dettur eitthvað betra í hug. Myndin yrði gerð á einum degi í Hollandi, svo ég bið fólk að halda þessu einföldu, kraftmiklu og jökulsárlausu (það eru engar jökulár í Hollandi).

Ég er að fara til Spánar á Sunnudag og kem til baka viku síðar. Ég geri ráð fyrir að taka myndina upp og klippa milli 16. og 20. október.

Endilega látið heyra í ykkur! 

Kæliturnar elsta kjarnorkuvers Breta jafnaðir við jörðu

Hvernig sameinar maður ríkisrekstur og samkeppni?

Hvernig er hægt að sameina ríkisrekstur og samkeppni í orkumálum? Hvernig er hægt að koma í veg fyrir að vatnsorka og jarðvarmi íslendinga fari kaupum og sölum eins og fiskkvótinn? Það einfalt.

Lög yrðu sett um að öll orka Íslands væri eign þjóðarinnar. Þannig væri tekið fyrir að einkafyrirtæki gætu "eignað sér" borholur og virkjanir. Landsvirkjun yrði áfram í eign ríkisins. Allar virkjanaframkvæmdir yrðu á vegum Landsvirkjunar. Allar raflínur eign Landsvirkjunar. Öll tenging til notenda í eign ríkis eða bæjar- og sveitarfélaga.

Samkeppnin færi fram þannig að smásalar keyptu kílóvöttin á heildsöluverði og seldu áfram til notenda. Stórir smásalar gætu sennilega boðið betra verð, þó að það sé ekki víst. Það færi eftir því hvernig þeir hefðu samið um heildsöluverðið.

Segjum sem svo að Jón kaupi rafmagn af Stuði. Stuð er fyrirtækið sem Jón skiptir við. Hann fær reikninga frá Stuði og hefur ekkert með Landsvirkjun (OR eða hvað) að gera. Mælirinn er í eigu Landsvirkjunar og hún athugar hann einu sinni á ári. Nú er Jón ekki alveg sáttur því Stuð gerði mistök og fólkið í símanum var dónalegt. Hann fer á netið og sér að Neisti, sem er í samkeppni við Stuð, býður betri kjör. Hann segir upp samningnum við Stuð og fer að versla við Neista. Ekkert hefur breyst, nema að hann fær reikning frá öðru fyrirtæki, lægra verð og kannski betri þjónustu.

Neista gengur vel, því þar er boðið upp á góða þjónustu og fólk er að skipta yfir. Neisti fór úr 10.000 notendum í 19.000 notendur á milli ára og getur því samið um lægra heildsöluverð hjá Landsvirkjun. Þetta þýðir meiri hagnað eða lægra verð til neytenda. Fer eftir þvi hvað stjórn Neista vill.

Hver sem er gæti stofnað orkuveitu. Það er spurning með að þurfa að vera með einhvern lágmarksfjölda viðskiptavina svo að hver blokk sé ekki með eigin orkuveitu. Svona er allavega hægt að stuðla að samkeppni án þess að hætta á að orkan okkar verði seld hverjum sem er. Fyrirtæki myndu spretta upp, neytendur hefðu val og Landsvirkjun þyrfti ekki að standa í því að rukka hvern landsmann og gæti einbeitt sér að sínum stóru verkefnum. 

 

Ingibjörg Sólrún: Orkuveitur verði í félagslegri meirihlutaeign