Microsoft Windows át diskinn minn!

Það er mikið talað um að hugbúnaði sé stolið. Fólk er kallað þjófar við fyrsta tækifæri. Það skiptir ekki máli hvort þú stelur Windows af búðarhillu eða netinu. Að stela er að stela og synd er synd. Þetta er auðvitað það sem hugbúnaðarfyrirtæki segja okkur. Það skiptir þau engu máli hvernig hugbúnaði er stolið. Þau "missa af" sölu og það er það sem skiptir máli.

Ég man að um miðjan síðasta áratug fékk fólk geisladisk með Windows 95 þegar það keypti tölvu. Ef það vildi eða þurfti að setja Windows upp upp á nýtt vað það ekki svo erfitt. Activation var ekki komin til sögunnar svo að maður þurfti ekki að útskýra fyrir Microsoft ef maður skipti um grafískt kort.

Eftir því sem milljarðarnir stöfluðust upp í Redmond, jókst móðursíkin. Við gætum verið að missa af peningum. Það eru allir að stela frá okkur. Hvernig getum við stoppað þetta? CD-Key hefur verið þekkt fyrirbæri í langan tíma. Virkaði ágætlega en var auðvelt að svindla á því, sérstaklega eftir að allir voru komnir á netið.

Svo kom Windows XP og allt í einu þurfti að aktivera það. Það var ekki nóg að kaupa diskinn, heldur þurfti að fá leyfi Microsoft til að nota innihaldið. Ef fólk var ekki með nettengingu gat það verið vandasamt. Ef Windows var ekki aktiverað innan 30 daga (minnir mig) lokaðist bara á það, notandinn var timplaður þjófur. Fólk gat ekki notað tölvuna sína. Þetta var ekki einu sinni eitthvað sem maður gerði einu sinni, heldu í hvert skipti sem eitthvað var keypt í tölvuna. Ef maður hafði gaman af því að kaupa nýtt dót, grafískt kort, hljóðkort, stærri disk, þá gat Windows ákveðið að hætta að virka, activation eða ekki, og maður mátti hringja í Microsoft og biðja um leyfi til að nota tölvuna aftur.

Þeir eru ekki dottnir af baki og nú er komið eitthvað sem heitir Genuine Advantage. Þetta er forrit sem hefur samband við Microsoft á hverjum degi til að ganga úr skugga um að það sé ekki ennþá lögleg útgáfa. Ég skil nafnið ekki, nema þeir séu farnir að sjá Windows sem seljendavæna vöru frekar en notendavæna. Ef það er "genuine advantage" af því að vera með þetta forrit sett upp vil ég endilega heyra það. 

Þegar vara eins og Windows nær að eigna sér markaðinn fara skrítnir hlutir að gerast. Windows er notað á um 90% allra tölva á vesturlöndum. Það er því ákveðið að allir noti Windows. Ég hef unnið við að selja og þjónusta IBM tölvur síðastliðin fimm ár. IBM ThinkPad er vinsæl Linux vél en IBM selur ekki ThinkPad án Windows. Ég hef ekki hugmynd um hvað ég hef oft verið spurður hvort ekki sé hægt að sleppa Windowsinu og fá einhvern pening endurgreiddan. Stutta svarið er nei. Langa svarið er nei, farðu og hættu að vera með þessa vitleysu. Það er nefnilega þannig að Windows er tekið alvarlega og önnur stýrikerfi ekki. Linux er fyrir forritara og nörda og Mac OS X er fyrir hönnuði og homma. Það var skylda um tíma að setja Windows á allar seldar tölvur (nema Apple) hér í Hollandi. Það var ekki hægt að fara í neina búð og kaupa gluggalausar tölvur. Tölvur sem voru settar saman á staðnum urðu að koma með Windows. Það var gengið út frá því að þú myndir nota Windows og svona var hægt að tryggja að þú borgaðir fyrir það.

Eins og ég minntist á hef ég unnið með IBM tölvur undanfarin ár. Sú var tíðin að kaupandinn fékk sérsmíðaðan Windows disk með tölvunni. Hann virkaði ekki á aðrar tölvur. Það hefði því mátt halda að lausnin væri komin. Windows diskur sem eingöngu er hægt að nota á tölvuna sem hann var hannaður fyrir. Ég get vottað að þessir diskar (kallaðir preload CDs) virka alls ekki á aðrar tölvur.

Þetta var samt ekki nóg fyrir Microsoft. Það var því komið með annað kerfi. Óuppsett Windows, preloadið, var sett á harða diskinn. Þetta virkar þannig að diskinum er skipt í tvennt. Segjum að hann sé 80GB. Þú sérð u.þ.b. 60GB þar sem Windows og önnur forrit eru. Þetta er C: drifið. Hvar eru hin 15-20 gígabætin? Þau eru falin og þú getur ekki notað þau. Þar eru Windows diskarnir þínir. IBM og Microsoft segja að þetta sé ekkert mál því ef þú þarft að setja upp Windows aftur potarðu bara í ThinkVantage takkann (F11 virkar líka) og þú getur sett upp Windows frá grunni. Það er ekkert minnst á að þér er seld tölva með 80GB en aðeins 60GB eru sjáanleg. Er það ekki að stela? Svo ef harði diskurinn deyr er Windows líka dáið. Þú getur keypt nýjan harðan disk en það er ekkert Windows á honum. Hvað nú? Hringja í IBM? Þeir hjálpa þér ekki. Þetta er Microsoft vandamál. Hringja í Microsoft? Þjónar engum tilgangi, þetta er OEM útgáfa, talaðu við IBM. Nú er tvennt sem hægt er að gera. Kaupa Windows aftur þrátt fyrir að hafa borgað fyrir það þegar tölvan var keypt, eða fara á netið og finna ólöglega útgáfu.

Ég var Windows notandi í rúm 10 ár og er reyndar enn þar sem ég er ennþá að vinna við þetta IBM dæmi. Ég notaði þetta af því að allir aðrir gerðu það. Ekki að maður sé endilega að elta fjöldann, heldur eð þetta bara það sem maður gerir. Þú borðar, sefur, vinnur og notar Windows.

Ég skil ekki lengur hvað er svo spennandi við Windows að fólk leggi á sig allt það vesen sem fylgir því þegar Linux útgáfur eins og Ubuntu og fyrirtæki eins og Apple eru til. Það er sennilega ekki af því að þetta er þeirra val, heldur er búið að velja fyrir okkur.